Mantar Kompostu

Mantar kompostu, mantar yetiştirme ortamı yani mantar toprağıdır. Bu PH dengesi sağlanmış, uygun besi ortamına hazırlanmış olan, dezenfekte edilen bir ortam olmalıdır. Mantarların içeriğinde klorofil olmadığından, kendi besinlerini üretmeleri mümkün değildir. Bu yüzden ihtiyacı olan besinleri hazır olarak almaları gerekir. Mantar kompostu ise mantarlar için gerekli olan hazır besi yeridir. Kompostun iyi olması için, içindeki besinlerin uygun şartlarda hazırlanması gereklidir. Kompost selüloz, kalsiyum ve azot gibi ihtiyaçları karşılayabilecek, çürükçül olmayan zirai atıklardan elde edilmektedir. Burada selüloz ve azot kaynağı olarak kullanılabilecek olan ürünler pamuk küspesi, saman, mısır koçanı, kepek ve talaştır. Kompostun PH dengesinin ayarlanması için, mermer tozu ve alçı kullanılabilir.

Kompost hazırlamak için, ilk aşamada kullanılması gereken materyaller seçilmeli ve bunlar harmanlanmalıdır. Bu kompostlar oldukça ekonomik bir şekilde hazırlanabilir. Seçilmiş ve iyice harmanlanmış olan materyaller homojenize edilerek, bir çuvalın içine doldurulur. Bu çuval 90 derece sıcaklıkta sabit kalacak şekilde suyun içine daldırılır. Suyun içinde 2 saat kadar her tarafı ıslanacak şekilde kalmalıdır. Bu şekilde hem sterilizasyon sağlanmış hem de mantarların besin olarak kullanabileceği gibi parçalanması sağlanmış olur. Bu yapılırken kompost dışarıdaki zararlılardan bakteri ve mantarlardan uzak tutulmalıdır. Buna özen gösterilmesi gerekir. Çünkü bakteri ve mantarlara uygun bir ortam meydan gelmiş olur. Sudan çıkarılan kompost hijyen bir yüzey üzerine serilerek, soğuması için bırakılır.

Kompost 25-28 dereceye kadar soğuduktan sonra, ekim işlemine geçilebilir. Uygun şartların sağlanması halinde, mantar tohumu yani misel homojen olarak karıştırılarak, poşetlerin içine doldurulur. Bu poşetler toplu iğne ile 8-10 yerinden delinerek, nemi yüksek ve karanlık bir alanda torbanın iç sıcaklığı yaklaşık 26-30 derece olacak koşullarda 20 gün kadar bekletilmektedir. Kompost hazırlanmasında birkaç kilo kompostun hazırlanmasıyla, tonlarca kompostun hazırlanması oldukça farklıdır. Bunu ticari amaçlı yapmayı düşünenler mutlaka kompost hazırlığında destek almalıdır. Kompostta kullanılan mantar tohumunun yani miselin miktarı, kompostun %2,5-3 oranında olmalıdır.

Kompostlar mantarların üretilmesi için, hayvansal ve bitkisel atıklarla farklı yöntemlerle hazırlanabilir. Bu mantarın yetiştirilmesi için gereklidir. Yapımda daha fazla bitkisel atıklar kullanıldığından, iklim farklılıkları nedeniyle yöresel olarak farklı bitki türleri olduğundan, kompost yapımında da değişik tarifler bulunmaktadır. Bitkisel atıklardan lignin ve selüloz içerenler doğal olarak yetişebilir. Bazı ağaç türleri de kendine özgü mantar yetiştirebilir. Bunlar çam mantarı, kavak mantarı gibi isimlerle anılır. İstiridye mantarının yetiştirilmesinde kullanılan kompostun içinde ağaç talaşı ve saman yer alır. İçine doğal katkı maddeleri ilave edilerek, kompost zenginleştirilebilir. Bunların içinde soya küspesi, pamuk tohumu ve kepek gibi ürünler bulunur. Kompostun sağlıklı koşullarda hazırlanması, içine harmanlanan mantar tohumlarının homojenize karıştırılması ve uygun miktarda olması, alınan hasadın iyi ve verimli olmasına sebep olur.